De Europese Commissie heeft op 29 juni 2023 de Europese Machineverordening gepubliceerd. Deze Europese wet is voor iedereen beschikbaar en kan worden gedownload. De Machineverordening treedt twintig dagen na publicatie in werking. Er geldt een overgangstermijn van 42 maanden. Dit betekent dat de Machineverordening volledig van toepassing is vanaf 20 januari 2027.
De Machineverordening is een Europese wet en draagt bij aan een gelijk speelveld voor fabrikanten, importeurs, distributeurs en leveranciers voor het op de markt brengen van veilige machines. In de Machineverordening staan de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen waaraan producten moeten voldoen. Ook is er sprake van een protocol voor het op de markt brengen van deze machines en producten. Bij de uitvoering van de vele essentiële veiligheids- en gezondheidseisen in de Machineverordening worden normen gebruikt. Pas wanneer deze normen opgenomen zijn in de lijst van de Europese Unie (OJEU), is er sprake van geharmoniseerde normen.
Als een fabrikant een machine ontwikkelt volgens geharmoniseerde normen die zijn opgenomen in de OJEU onder de Machineverordening, is er sprake van een Presumption of Conformity, een vermoeden van overeenstemming met de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen van de Machineverordening.
Relatie met Machinerichtlijn
De nieuwe Machineverordening heeft een duidelijke relatie met de huidige Machinerichtlijn. De Machinerichtlijn is geen wet maar een richtlijn die door alle Europese lidstaten op hun eigen wijze is overgenomen en aangesloten op de eigen nationale situatie. Ook staan in de Machinerichtlijn essentiële veiligheids- en gezondheidseisen waaraan producten moeten voldoen voordat het product op de markt mag worden gebracht.
De Machinerichtlijn is door de Europese Commissie gepubliceerd in 2006. Er zijn ruim 800 normen ontwikkeld die één of meerdere essentiële veiligheids- en gezondheidseisen van de Machinerichtlijn hebben uitgewerkt. Deze staan in de OJEU.
Nieuwe onderwerpen en artikelen
Met de komst van de nieuwe Machineverordening is er een dwingend wettelijk kader gekomen en zijn er nieuwe onderwerpen aan toegevoegd om de Machineverordening toekomstbestendiger te maken. De nieuwe onderwerpen zijn cybersecurity en Artificial Intelligence. Voor deze onderwerpen zijn in de Machineverordening nieuwe artikelen toegevoegd. Dit zijn bijvoorbeeld:
- 1.1.9 Protection against corruption;
- 3.2.4 Supervisory control function;
- 3.5.4 Risk of contact with live overhead power lines.
Ook is er een nieuw artikel toegevoegd voor het verspreiden van informatie over het product. Voorheen was schriftelijke informatie voorgeschreven, nu mag het ook digitaal. Zie 1.7, Information.
Verder zijn er aanvullende artikelen toegevoegd bij:
- artikel 2 – Supplementary essential health and safety requirements for certain categories of machinery and related products;
- artikel 3 – Supplementary essential health and safety requirements to offset risks due to the mobility of machinery or related products;
- artikel 4 – Supplementary essential health and safety requirements to offset hazards due to lifting operations;
- artikel 6 – Supplementary essential health and safety requirements for machinery or related products presenting particular risks due to the lifting of persons.
